Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đã thực hiện một bước đi quan trọng khi chuyển sang nới lỏng tiền tệ sau 14 năm duy trì chính sách thắt chặt hoặc ổn định. Động thái này nhằm đối phó với những thách thức về tăng trưởng kinh tế chậm lại và phục hồi nhu cầu tiêu dùng nội địa, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp trong bối cảnh toàn cầu còn nhiều bất ổn.

Các biện pháp chính sách tiền tệ

  1. Cắt giảm lãi suất:
    • Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) đã giảm lãi suất cho vay cơ bản (LPR) 1 năm xuống 3,45%, và lãi suất 5 năm xuống 4,20%, nhằm khuyến khích các doanh nghiệp và hộ gia đình vay vốn.
    • Đây là lần cắt giảm đáng kể đầu tiên trong hơn một thập kỷ, phản ánh quyết tâm của chính phủ Trung Quốc trong việc thúc đẩy tăng trưởng.
  2. Giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc (RRR):
    • PBoC đã giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với các ngân hàng thương mại, qua đó giải phóng thêm thanh khoản vào hệ thống tài chính.
  3. Tăng cường kích thích tài khóa:
    • Chính phủ Trung Quốc đã công bố một loạt các gói kích thích tài khóa, bao gồm đầu tư vào cơ sở hạ tầng, hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp nhỏ, và giảm thuế cho người dân.

Nguyên nhân thúc đẩy chính sách nới lỏng

  • Tăng trưởng kinh tế chậm lại: GDP quý III/2024 của Trung Quốc chỉ tăng 4,8% so với cùng kỳ, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 5% đề ra.
  • Suy giảm nhu cầu nội địa: Tiêu dùng nội địa, vốn là động lực chính của nền kinh tế, đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi tình trạng thất nghiệp gia tăng và niềm tin tiêu dùng suy yếu.
  • Xuất khẩu giảm mạnh: Suy thoái kinh tế toàn cầu đã làm giảm nhu cầu đối với hàng hóa Trung Quốc, đặc biệt trong các lĩnh vực điện tử và công nghiệp nặng.

Tác động đến kinh tế và tài chính toàn cầu

  1. Thúc đẩy tăng trưởng khu vực:
    • Nền kinh tế Trung Quốc phục hồi mạnh có thể tạo động lực cho các nước phụ thuộc vào thương mại với Trung Quốc, đặc biệt là khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
    • Giá nguyên liệu thô, như đồng và sắt, có thể tăng nhờ nhu cầu cao hơn từ Trung Quốc.
  2. Tác động đến thị trường tài chính:
    • Thị trường chứng khoán: Chỉ số chứng khoán tại Trung Quốc và các thị trường châu Á khác đã ghi nhận mức tăng tích cực sau thông báo.
    • Thị trường tiền tệ: Đồng nhân dân tệ (CNY) suy yếu nhẹ so với USD, phản ánh tác động của việc nới lỏng chính sách. Tuy nhiên, kỳ vọng dài hạn là đồng tiền này sẽ ổn định khi nền kinh tế hồi phục.
  3. Tăng cạnh tranh thương mại:
    • Chính sách kích thích có thể làm giảm giá thành sản xuất, giúp Trung Quốc tăng sức cạnh tranh xuất khẩu, gây áp lực lên các đối thủ như Mỹ và EU.

Thách thức đi kèm

  • Rủi ro nợ công: Nợ công của Trung Quốc, đặc biệt tại các địa phương, đang ở mức cao, gây lo ngại về khả năng kiểm soát tài khóa.
  • Hiệu quả của chính sách: Trong bối cảnh niềm tin tiêu dùng suy giảm, việc nới lỏng tiền tệ có thể mất nhiều thời gian để tác động đến nền kinh tế thực.

Kết luận

Quyết định nới lỏng tiền tệ sau 14 năm cho thấy Trung Quốc đang tập trung mạnh mẽ vào việc khôi phục động lực tăng trưởng. Trong khi các chính sách mới mang lại hy vọng về sự phục hồi kinh tế, chúng cũng đặt ra những thách thức không nhỏ, đặc biệt trong việc duy trì ổn định tài chính dài hạn. Thị trường toàn cầu đang theo dõi sát sao các động thái tiếp theo từ quốc gia này.