Mỹ tiếp tục tăng cường các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chip và công nghệ liên quan đến Trung Quốc, nhằm kiềm chế sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn tại quốc gia này. Trong bối cảnh đó, nhiều công ty Trung Quốc đang gặp khó khăn khi phải cân nhắc sử dụng các sản phẩm chip nội địa thay vì nhập khẩu từ các nhà sản xuất quốc tế. Tuy nhiên, sự chậm trễ về công nghệ và hiệu suất của chip nội địa khiến các doanh nghiệp “miễn cưỡng” thay thế, tạo ra những thách thức lớn cho nền kinh tế số của Trung Quốc.
1. Tình hình ngành công nghiệp bán dẫn Trung Quốc
Trung Quốc đã đầu tư hàng tỷ USD để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, nhằm giảm sự phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài. Tuy nhiên, khả năng sản xuất các chip tiên tiến của quốc gia này vẫn còn hạn chế:
- Hiệu suất chưa đáp ứng nhu cầu: Các chip nội địa do SMIC và các nhà sản xuất khác sản xuất thường không đạt tiêu chuẩn hiệu năng của các sản phẩm từ TSMC (Đài Loan) hay Samsung (Hàn Quốc).
- Hạn chế trong sản xuất chip tiên tiến: Các chip nội địa hiện chỉ đạt tiến trình sản xuất 14nm hoặc 7nm trong những trường hợp hạn chế, trong khi các sản phẩm tiên tiến nhất từ Mỹ hoặc Đài Loan đã đạt tiến trình 3nm.
2. Áp lực từ các biện pháp kiểm soát của Mỹ
- Hạn chế xuất khẩu công nghệ: Mỹ đã áp đặt các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt đối với các loại chip và thiết bị sản xuất chip tiên tiến, khiến Trung Quốc gặp khó trong việc nâng cấp công nghệ.
- Hạn chế phần mềm và dịch vụ: Các phần mềm thiết kế chip (EDA) và thiết bị sản xuất từ các công ty như ASML (Hà Lan) cũng bị đưa vào danh sách kiểm soát, làm gián đoạn chuỗi cung ứng của các nhà sản xuất Trung Quốc.
3. Tâm lý miễn cưỡng của các công ty Trung Quốc
- Độ tin cậy và hiệu suất: Nhiều công ty, đặc biệt là trong các lĩnh vực đòi hỏi hiệu suất cao như trí tuệ nhân tạo (AI), viễn thông 5G, và điện toán đám mây, lo ngại rằng việc sử dụng chip nội địa sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và năng lực cạnh tranh.
- Khả năng tiếp cận chip nhập khẩu: Dù Mỹ thắt chặt kiểm soát, nhiều công ty Trung Quốc vẫn tìm cách tiếp cận chip quốc tế thông qua các kênh gián tiếp hoặc trung gian.
- Chi phí và khả năng nâng cấp: Chip nội địa không chỉ kém hiệu quả mà còn có chi phí cao hơn, gây thêm áp lực cho các doanh nghiệp vốn đã chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố kinh tế khác.
4. Ảnh hưởng dài hạn
- Ngành công nghiệp bán dẫn nội địa: Trung Quốc sẽ cần nhiều năm để thu hẹp khoảng cách công nghệ với Mỹ và các quốc gia tiên tiến. Tuy nhiên, áp lực từ các công ty nội địa có thể thúc đẩy cải tiến nhanh hơn.
- Tăng trưởng kinh tế số: Sự thiếu hụt chip tiên tiến có thể làm chậm lại quá trình chuyển đổi số của Trung Quốc, gây ảnh hưởng đến các ngành như thương mại điện tử, sản xuất tự động hóa, và AI.
- Quan hệ quốc tế: Những hạn chế từ Mỹ không chỉ ảnh hưởng đến Trung Quốc mà còn tác động đến các nhà cung cấp quốc tế, đặc biệt là ở châu Âu và châu Á, khi họ mất đi thị trường lớn thứ hai thế giới.
5. Kết luận
Dù đang đối mặt với áp lực từ các biện pháp hạn chế của Mỹ, các công ty Trung Quốc vẫn tỏ ra miễn cưỡng trong việc sử dụng chip nội địa, phần lớn do sự chênh lệch về hiệu năng và độ tin cậy. Đây là một bài toán khó cho cả chính phủ Trung Quốc và các nhà sản xuất nội địa, khi phải cân bằng giữa việc giảm phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài và duy trì năng lực cạnh tranh toàn cầu.
Trong tương lai, sự đầu tư dài hạn vào nghiên cứu và phát triển (R&D) sẽ đóng vai trò quyết định, nhưng để đạt được sự độc lập về công nghệ, Trung Quốc sẽ cần vượt qua nhiều thách thức lớn.