Chính sách thuế quan của Mỹ, đặc biệt từ thời cựu Tổng thống Donald Trump và tiếp tục dưới chính quyền hiện tại, đang tạo áp lực không chỉ lên Trung Quốc mà còn ảnh hưởng đến nhiều nền kinh tế châu Á khác. Các quốc gia phụ thuộc lớn vào chuỗi cung ứng toàn cầu và xuất khẩu sang Mỹ đang đối mặt với những thách thức về tăng trưởng kinh tế, đầu tư và ổn định thị trường ngoại hối.
1. Ảnh hưởng trực tiếp từ chính sách thuế quan
Chính sách thuế quan nhằm bảo vệ sản xuất nội địa Mỹ đã làm gia tăng chi phí xuất khẩu từ các nước châu Á sang Mỹ, gây ra nhiều hệ lụy:
- Trung Quốc: Là mục tiêu chính của các gói thuế quan, Trung Quốc phải đối mặt với sự sụt giảm xuất khẩu và áp lực lên chuỗi cung ứng trong khu vực.
- Các nước ASEAN: Những quốc gia như Việt Nam, Thái Lan, và Indonesia, vốn tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu, cũng chịu tác động khi các doanh nghiệp tại đây phải đối mặt với chi phí cao hơn khi xuất khẩu sang Mỹ.
2. Chuỗi cung ứng bị xáo trộn
- Chuyển dịch sản xuất: Do thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc, nhiều doanh nghiệp đã chuyển chuỗi cung ứng sang các nước khác trong khu vực như Việt Nam, Ấn Độ, và Bangladesh. Tuy nhiên, sự chuyển dịch này chưa đủ để giảm áp lực do chi phí tái thiết lập và năng lực sản xuất hạn chế.
- Tác động lan tỏa: Các quốc gia phụ thuộc vào xuất khẩu linh kiện và nguyên liệu thô sang Trung Quốc, như Hàn Quốc và Nhật Bản, cũng chịu ảnh hưởng khi nhu cầu từ Trung Quốc giảm.
3. Áp lực lên tăng trưởng và tiền tệ
- Tăng trưởng kinh tế: Nhiều nền kinh tế châu Á đang đối mặt với triển vọng tăng trưởng chậm hơn do nhu cầu xuất khẩu yếu và áp lực lạm phát từ chi phí nhập khẩu nguyên liệu cao.
- Thị trường ngoại hối: Đồng nội tệ của nhiều nước trong khu vực, như đồng won Hàn Quốc và đồng rupiah Indonesia, đang chịu áp lực giảm giá so với đồng USD, làm tăng gánh nặng nợ nước ngoài và chi phí nhập khẩu.
4. Khuyến nghị và triển vọng
- Đối với chính sách nội địa: Các quốc gia châu Á cần tăng cường đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, phát triển kinh tế nội địa, và cải thiện năng lực cạnh tranh để giảm phụ thuộc vào Mỹ.
- Hợp tác khu vực: Đẩy mạnh các hiệp định thương mại tự do, như RCEP, để tăng cường thương mại nội khối và giảm áp lực từ thị trường Mỹ.
- Dự báo: Các chuyên gia tại Westminster Markets nhận định rằng chính sách thuế quan của Mỹ có thể tiếp tục là yếu tố gây rủi ro trong trung hạn, đặc biệt khi Mỹ duy trì chính sách bảo hộ sản xuất trong nước.
Kết luận
Chính sách thuế quan của Mỹ đang tạo áp lực không chỉ lên Trung Quốc mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều nền kinh tế châu Á. Trong bối cảnh này, các quốc gia cần chủ động điều chỉnh chính sách kinh tế và đa dạng hóa quan hệ thương mại để ứng phó với những thách thức từ biến động toàn cầu.