Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) mới đây đã cảnh báo rằng nợ công tăng cao đang trở thành một trong những rủi ro lớn nhất đối với sự ổn định tài chính của Mỹ. Với tổng nợ quốc gia vượt ngưỡng 33 nghìn tỷ USD, vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến thị trường tài chính trong nước mà còn tiềm tàng tác động dây chuyền đến hệ thống kinh tế toàn cầu.

1. Tăng trưởng nợ công: Mối đe dọa hiện hữu

a. Quy mô nợ công đang ở mức báo động

  • Nợ công Mỹ đã tăng nhanh trong những năm qua, đặc biệt sau các gói kích thích kinh tế lớn trong đại dịch COVID-19 và chi tiêu quốc phòng tăng cao.
  • Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO), tỷ lệ nợ công trên GDP của Mỹ có thể đạt 138% vào năm 2033, cao hơn đáng kể so với mức hiện tại khoảng 120%.

b. Chi phí vay tăng vọt do lãi suất cao

  • Fed duy trì chính sách lãi suất cao để kiềm chế lạm phát, khiến chi phí lãi vay của chính phủ Mỹ tăng mạnh.
  • Ước tính, chi phí trả lãi nợ của Mỹ có thể chiếm tới 14% ngân sách liên bang vào năm 2030, tạo áp lực lớn lên các khoản chi tiêu khác.

2. Rủi ro đối với ổn định tài chính

a. Tác động đến thị trường trái phiếu

  • Trái phiếu chính phủ Mỹ, vốn được xem là tài sản an toàn, có thể mất dần sức hấp dẫn nếu nhà đầu tư lo ngại về khả năng thanh toán nợ của Mỹ.
  • Lợi suất trái phiếu tăng cao có thể gây xáo trộn thị trường tài chính và làm suy yếu niềm tin của nhà đầu tư.

b. Sức ép lên đồng USD

  • Tăng trưởng nợ công vượt kiểm soát có thể làm suy yếu vị thế của USD là đồng tiền dự trữ toàn cầu, đặc biệt khi các nước khác như Trung Quốc và Nga đang thúc đẩy giao dịch bằng đồng tiền thay thế.

c. Nguy cơ khủng hoảng nợ

  • Nếu Mỹ không kiểm soát được thâm hụt ngân sách, viễn cảnh về một cuộc khủng hoảng nợ có thể xảy ra, gây ra hiệu ứng domino đối với các thị trường tài chính trên toàn cầu.

3. Góc nhìn từ Fed và chuyên gia

  • Jerome Powell, Chủ tịch Fed, nhấn mạnh: “Nợ công đang tăng nhanh chóng và không bền vững. Điều này không chỉ gây ra áp lực lãi suất mà còn làm gia tăng rủi ro cho hệ thống tài chính.”
  • Paul Krugman, nhà kinh tế học đạt giải Nobel, cảnh báo: “Nếu Mỹ không đưa ra các biện pháp kiểm soát nợ, thị trường có thể mất niềm tin và lãi suất sẽ tăng lên mức không thể chấp nhận được.”

4. Giải pháp tiềm năng

a. Cắt giảm chi tiêu chính phủ

  • Chính quyền Mỹ cần xem xét lại các khoản chi tiêu không cần thiết, đặc biệt trong lĩnh vực quốc phòng và các chương trình trợ cấp lớn.

b. Tăng thuế để cải thiện ngân sách

  • Tăng thuế doanh nghiệp và cá nhân thu nhập cao có thể giúp tăng nguồn thu ngân sách, giảm áp lực nợ. Tuy nhiên, điều này cần được thực hiện một cách thận trọng để tránh làm suy giảm tăng trưởng kinh tế.

c. Kiểm soát chính sách lãi suất

  • Fed cần phối hợp với chính phủ để cân bằng giữa kiểm soát lạm phát và giảm gánh nặng chi phí vay nợ.

5. Kết luận

Nợ công của Mỹ đang trở thành mối đe dọa lớn đối với sự ổn định tài chính trong nước và toàn cầu. Nếu không có các biện pháp kiểm soát kịp thời, nguy cơ về một cuộc khủng hoảng tài chính toàn diện là điều khó tránh khỏi.

6. Dự báo

Trong ngắn hạn, vấn đề nợ công sẽ tiếp tục là yếu tố được các nhà đầu tư và chính phủ theo dõi sát sao. Việc phối hợp chặt chẽ giữa Fed và chính quyền Mỹ trong việc kiểm soát nợ sẽ là chìa khóa để duy trì niềm tin của thị trường và bảo vệ hệ thống tài chính.