Khả năng cựu Tổng thống Donald Trump tái đắc cử trong cuộc bầu cử năm 2024 đang khiến giới chuyên gia kinh tế lo ngại về một vòng xoáy lạm phát mới. Các chính sách kinh tế tiềm năng của ông Trump, bao gồm các gói kích thích lớn và chủ trương “Nước Mỹ trên hết”, được nhận định có thể làm gia tăng áp lực lạm phát và ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế toàn cầu.
1. Lo ngại từ các chính sách kinh tế tiềm năng của Trump
Chi tiêu công tăng mạnh
Dưới thời chính quyền Trump trước đây, các gói kích thích kinh tế lớn đã được triển khai, đặc biệt là gói giảm thuế trị giá 1.500 tỷ USD. Nếu ông Trump trở lại Nhà Trắng, các chuyên gia cảnh báo rằng các biện pháp tương tự có thể được thực hiện, dẫn đến tăng trưởng chi tiêu công và thâm hụt ngân sách. Điều này sẽ làm gia tăng áp lực lạm phát, đặc biệt trong bối cảnh lãi suất hiện tại đang ở mức cao.
Chủ nghĩa bảo hộ
Trump từng đẩy mạnh các chính sách bảo hộ thương mại, bao gồm áp đặt thuế quan cao đối với hàng hóa từ Trung Quốc và các đối tác thương mại lớn khác. Những biện pháp này làm gia tăng chi phí nhập khẩu, góp phần đẩy giá cả tiêu dùng lên cao.
Ảnh hưởng từ xung đột thương mại
Nếu các chính sách thương mại “Nước Mỹ trên hết” tái diễn, các chuỗi cung ứng toàn cầu có thể bị gián đoạn thêm một lần nữa, làm gia tăng chi phí sản xuất và gây áp lực lên giá cả hàng hóa, đặc biệt là các sản phẩm công nghiệp và tiêu dùng.
2. Tác động đến nền kinh tế Mỹ và toàn cầu
Với kinh tế Mỹ
- Thâm hụt ngân sách: Chính sách chi tiêu mạnh tay có thể khiến thâm hụt ngân sách của Mỹ gia tăng, gây áp lực lên đồng USD và lợi suất trái phiếu.
- Chi phí vay cao hơn: Nếu lạm phát tăng nhanh, Fed có thể buộc phải tiếp tục duy trì hoặc thậm chí nâng lãi suất, làm tăng chi phí vay mượn và ảnh hưởng tiêu cực đến doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Với kinh tế toàn cầu
- Suy giảm thương mại: Xung đột thương mại Mỹ – Trung Quốc, nếu tiếp tục leo thang, có thể làm giảm dòng chảy thương mại toàn cầu, gây tổn thất cho các nền kinh tế phụ thuộc xuất khẩu.
- Lạm phát nhập khẩu: Các quốc gia khác cũng có thể đối mặt với áp lực lạm phát từ sự gia tăng chi phí hàng hóa nhập khẩu.
3. Ý kiến từ các chuyên gia
- Lawrence Summers, cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ, cảnh báo rằng việc chi tiêu không kiểm soát có thể gây ra vòng xoáy lạm phát mới, làm mất kiểm soát các mục tiêu kinh tế dài hạn của Mỹ.
- Joseph Stiglitz, nhà kinh tế đạt giải Nobel, nhấn mạnh rằng chủ nghĩa bảo hộ của Trump có thể dẫn đến một “kỷ nguyên bất ổn kinh tế toàn cầu”, khi các nền kinh tế phải vật lộn với chi phí sản xuất cao hơn.
- Janet Yellen, Bộ trưởng Tài chính Mỹ hiện tại, bày tỏ lo ngại rằng thâm hụt ngân sách có thể trở thành một gánh nặng tài chính lớn hơn trong bối cảnh lãi suất cao.
4. Kịch bản cho vòng xoáy lạm phát
Kịch bản tiêu cực
Nếu các chính sách kích thích không được kiểm soát và các biện pháp bảo hộ thương mại tái diễn, lạm phát có thể tăng lên mức 5-6%/năm, buộc Fed phải tăng lãi suất mạnh hơn nữa. Điều này có thể đẩy nền kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái.
Kịch bản tích cực
Nếu các chính sách được điều chỉnh cân bằng, như giảm bớt thâm hụt ngân sách và duy trì thương mại tự do, Mỹ có thể duy trì tăng trưởng ổn định mà không gây ra áp lực lớn đến lạm phát.
5. Lời khuyên cho nhà đầu tư
- Theo dõi sát sao chính sách tiền tệ: Lạm phát tăng có thể tác động mạnh đến thị trường tài chính, đặc biệt là thị trường trái phiếu và cổ phiếu công nghệ.
- Đa dạng hóa danh mục đầu tư: Nhà đầu tư nên phân bổ tài sản vào các kênh trú ẩn an toàn như vàng, bất động sản, hoặc cổ phiếu của các ngành phòng thủ.
- Cân nhắc đầu tư quốc tế: Việc mở rộng danh mục đầu tư sang các thị trường ngoài Mỹ có thể giúp giảm thiểu rủi ro từ sự biến động của nền kinh tế Mỹ.
Kết luận
Khả năng Donald Trump tái đắc cử đặt ra nhiều thách thức cho nền kinh tế Mỹ và thế giới, đặc biệt là nguy cơ vòng xoáy lạm phát từ các chính sách kinh tế của ông. Tuy nhiên, nếu các chính sách được cân nhắc và điều chỉnh hợp lý, các tác động tiêu cực này có thể được hạn chế. Nhà đầu tư cần chuẩn bị sẵn sàng để thích nghi với những thay đổi tiềm năng trong bối cảnh kinh tế chính trị mới.
