Bối cảnh cuộc điều tra
Chính quyền Mỹ đang gia tăng sức ép trong lĩnh vực công nghệ bằng cách mở cuộc điều tra liên quan đến chip bán dẫn đời cũ mà Trung Quốc đang sản xuất và xuất khẩu. Đây là một phần trong chiến lược rộng lớn nhằm bảo vệ chuỗi cung ứng công nghệ cao của Mỹ cũng như giảm thiểu ảnh hưởng từ Bắc Kinh trong ngành bán dẫn.
Mặc dù các hạn chế trước đó chủ yếu tập trung vào chip tiên tiến, cuộc điều tra mới đánh dấu sự mở rộng sang phân khúc chip bán dẫn cũ – vốn được sử dụng rộng rãi trong các thiết bị điện tử cơ bản, ô tô, và thiết bị công nghiệp.
Mục tiêu của cuộc điều tra
- Kiểm soát thị trường bán dẫn toàn cầu: Mỹ lo ngại rằng Trung Quốc có thể sử dụng lợi thế sản xuất chip đời cũ để thống trị thị trường này, từ đó gây ảnh hưởng đến các công ty công nghệ toàn cầu.
- An ninh quốc gia: Một số báo cáo cho thấy chip đời cũ, dù ít tinh vi hơn, vẫn có thể được sử dụng trong các thiết bị quân sự hoặc cơ sở hạ tầng quan trọng, tạo ra mối đe dọa về an ninh.
- Cạnh tranh không lành mạnh: Mỹ đang xem xét liệu các công ty Trung Quốc có nhận được trợ cấp bất hợp pháp hoặc sử dụng chiến lược bán phá giá để chiếm lĩnh thị trường chip bán dẫn giá rẻ hay không.
Tầm quan trọng của chip đời cũ
Chip đời cũ, thường được gọi là chip legacy, không có sức mạnh xử lý cao như các chip tiên tiến nhưng vẫn là xương sống của nhiều ngành công nghiệp.
- Ứng dụng phổ biến: Sử dụng trong ô tô, thiết bị gia dụng, và các hệ thống điều khiển công nghiệp.
- Khả năng thay thế khó khăn: Chuỗi cung ứng chip legacy thường không linh hoạt, khiến các quốc gia phụ thuộc vào nguồn cung từ Trung Quốc.
- Thị trường lớn: Mặc dù không có giá trị cao như các chip tiên tiến, phân khúc chip legacy vẫn chiếm một phần đáng kể trong doanh thu ngành bán dẫn toàn cầu.
Phản ứng từ Trung Quốc
Trung Quốc đã chỉ trích cuộc điều tra này là một phần của chiến lược “kiềm chế kinh tế” mà Mỹ đang áp dụng. Bắc Kinh cho rằng việc hạn chế chip đời cũ sẽ làm tổn thương các ngành công nghiệp toàn cầu và không đóng góp vào sự phát triển công nghệ bền vững.
Tác động đối với ngành bán dẫn toàn cầu
1. Nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng
Nếu Mỹ áp đặt thêm các lệnh cấm hoặc thuế quan đối với chip legacy từ Trung Quốc, các công ty công nghệ, đặc biệt là trong lĩnh vực ô tô và thiết bị gia dụng, có thể phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng.
2. Cơ hội cho các quốc gia khác
- Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan: Các quốc gia này có thể tăng cường sản xuất chip đời cũ để lấp khoảng trống do sự suy giảm của Trung Quốc.
- Đông Nam Á: Khu vực này có tiềm năng thu hút đầu tư vào sản xuất chip legacy, đặc biệt là tại Việt Nam và Malaysia.
3. Cạnh tranh trong ngành bán dẫn
Cuộc điều tra có thể làm gia tăng áp lực đối với các công ty Mỹ như Intel và AMD, buộc họ phải tăng tốc phát triển các công nghệ thay thế để giảm phụ thuộc vào nguồn cung từ Trung Quốc.
Kết luận
Cuộc điều tra mới của Mỹ đối với chip đời cũ của Trung Quốc không chỉ là một phần trong chiến lược công nghệ mà còn phản ánh cuộc cạnh tranh địa chính trị đang ngày càng gay gắt. Dù vậy, bất kỳ quyết định nào cũng có thể gây tác động lớn đến ngành bán dẫn toàn cầu và làm thay đổi cán cân quyền lực trong lĩnh vực công nghệ.