Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) vừa quyết định hạ lãi suất lần thứ ba trong năm 2024, một động thái nhằm tiếp tục hỗ trợ nền kinh tế khu vực Eurozone đối phó với những thách thức về tăng trưởng chậm và lạm phát thấp. Quyết định này đã gây ra những tác động mạnh mẽ đến thị trường tài chính và phản ánh nỗ lực không ngừng của ECB trong việc ổn định kinh tế khu vực.
1. Lý do ECB tiếp tục hạ lãi suất
ECB hạ lãi suất tiền gửi thêm 25 điểm cơ bản, đưa mức lãi suất hiện tại xuống mức -0.75%, thấp nhất trong lịch sử khu vực Eurozone. Nguyên nhân chính của động thái này là tình trạng suy giảm tăng trưởng kinh tế trong khu vực, đặc biệt là tại các quốc gia chủ chốt như Đức, Pháp và Italy. Các dữ liệu gần đây cho thấy hoạt động kinh tế đang chậm lại đáng kể, trong khi lạm phát vẫn dưới mức mục tiêu 2% của ECB.
Bên cạnh đó, giá năng lượng giảm và tiêu dùng nội địa yếu kém đã khiến ECB lo ngại về việc nền kinh tế có thể rơi vào tình trạng giảm phát, một vấn đề khó khăn lớn đối với các nền kinh tế phát triển. Chính vì vậy, việc hạ lãi suất được kỳ vọng sẽ thúc đẩy hoạt động vay vốn, tăng cường đầu tư và chi tiêu, qua đó hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
2. Tác động đến thị trường tài chính
Ngay sau khi ECB công bố hạ lãi suất, thị trường tài chính khu vực đã có những phản ứng tức thời. Lợi suất trái phiếu chính phủ của nhiều quốc gia Eurozone, đặc biệt là Đức và Pháp, đã giảm mạnh, phản ánh kỳ vọng của các nhà đầu tư về việc lãi suất thấp sẽ được duy trì trong thời gian dài.
Thị trường chứng khoán châu Âu cũng ghi nhận mức tăng đáng kể, khi các nhà đầu tư kỳ vọng vào sự cải thiện của môi trường kinh doanh nhờ chi phí vay vốn thấp hơn. Chỉ số Stoxx Europe 600 đã tăng gần 1% sau quyết định của ECB, trong khi đồng euro yếu đi so với USD và các loại tiền tệ khác.
3. Thách thức và rủi ro
Tuy nhiên, việc tiếp tục hạ lãi suất cũng đặt ra nhiều thách thức cho ECB. Lãi suất âm kéo dài có thể làm gia tăng rủi ro đối với hệ thống ngân hàng khu vực, khi các ngân hàng phải đối mặt với biên lợi nhuận bị thu hẹp và khó khăn trong việc quản lý thanh khoản. Bên cạnh đó, lãi suất quá thấp cũng có thể dẫn đến việc thổi phồng giá tài sản, tạo ra bong bóng tài chính và gia tăng rủi ro nợ công.
Một rủi ro khác là sự không đồng thuận giữa các quốc gia thành viên Eurozone về chính sách tiền tệ hiện tại. Một số quốc gia như Đức lo ngại rằng lãi suất âm sẽ khiến người dân và doanh nghiệp mất niềm tin vào đồng euro, đồng thời làm suy yếu hệ thống tài chính dài hạn của khu vực.
4. Triển vọng trong thời gian tới
Việc ECB hạ lãi suất lần thứ ba trong năm 2024 cho thấy cơ quan này đang ưu tiên việc ổn định tăng trưởng kinh tế và tránh rơi vào tình trạng giảm phát. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng, chỉ riêng chính sách tiền tệ sẽ không đủ để giải quyết các vấn đề cơ bản của Eurozone. Các quốc gia thành viên cần phải thực hiện các cải cách cơ cấu, tăng cường đầu tư công và hỗ trợ các lĩnh vực kinh tế chiến lược.
Trong tương lai, ECB có thể tiếp tục duy trì lãi suất ở mức thấp nếu tình hình kinh tế chưa có dấu hiệu cải thiện rõ rệt. Tuy nhiên, với bối cảnh lạm phát thấp và tăng trưởng yếu, việc tìm kiếm các biện pháp hỗ trợ khác ngoài chính sách tiền tệ cũng sẽ trở nên cần thiết.
Động thái hạ lãi suất lần thứ ba của ECB trong năm 2024 là một nỗ lực nhằm giải quyết những khó khăn về kinh tế và lạm phát trong khu vực. Tuy nhiên, để đảm bảo sự phục hồi bền vững, cần có sự kết hợp chặt chẽ giữa các chính sách tiền tệ, tài khóa và các biện pháp cải cách cơ cấu.