Năm 2024 đã chứng kiến nhiều biến động trên thị trường kinh tế – tài chính toàn cầu. Từ các quyết định chính sách của ngân hàng trung ương đến những sự kiện địa chính trị lớn, mọi chuyển động đều tác động mạnh mẽ đến thị trường và tâm lý nhà đầu tư. Dưới đây là những sự kiện nổi bật nhất trong năm qua:
1. Cuộc đua lãi suất của các ngân hàng trung ương
Năm 2024 đánh dấu bước ngoặt trong chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương lớn:
- Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed): Sau một loạt các đợt tăng lãi suất kéo dài từ năm 2022, Fed đã giữ lãi suất ổn định trong nửa đầu năm và bắt đầu giảm nhẹ vào quý IV nhằm đối phó với suy thoái kinh tế tiềm tàng.
- Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB): ECB giảm lãi suất ba lần trong năm, tìm cách thúc đẩy tăng trưởng giữa bối cảnh kinh tế khu vực đồng Euro yếu kém.
- Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC): Liên tục cắt giảm lãi suất và tăng cường bơm vốn vào nền kinh tế để hỗ trợ thị trường bất động sản và tiêu dùng nội địa.
2. Khủng hoảng bất động sản tại Trung Quốc
Thị trường bất động sản Trung Quốc tiếp tục đối mặt với tình trạng suy thoái nghiêm trọng:
- Vụ vỡ nợ của Country Garden: Một trong những tập đoàn bất động sản lớn nhất Trung Quốc tuyên bố không thể thanh toán các khoản nợ lớn, gây lo ngại về hiệu ứng domino trên thị trường.
- Doanh thu thấp kỷ lục: Doanh thu bất động sản Trung Quốc được dự báo giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2016.
3. Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI)
- Thương mại hóa AI: Các công ty công nghệ như Nvidia, Microsoft, và Google đã dẫn đầu làn sóng đầu tư mới vào AI, với giá trị vốn hóa tăng mạnh.
- Ứng dụng AI trong ngành tài chính: Các ngân hàng lớn bắt đầu sử dụng AI trong dự đoán rủi ro và tối ưu hóa đầu tư, tạo ra những thay đổi lớn trong lĩnh vực quản lý tài sản.
4. Biến động giá năng lượng
- Dầu mỏ: Giá dầu biến động mạnh trong năm 2024, với mức tăng ấn tượng vào đầu năm khi OPEC+ cắt giảm sản lượng, nhưng giảm vào cuối năm do nhu cầu từ Trung Quốc yếu.
- Năng lượng tái tạo: Nhiều quốc gia tăng cường đầu tư vào năng lượng tái tạo, với Mỹ dẫn đầu nhờ các chính sách ưu đãi từ Đạo luật Giảm Lạm Phát (IRA).
5. Cuộc chiến công nghệ Mỹ – Trung leo thang
Cuộc xung đột kinh tế giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tiếp tục căng thẳng:
- Hạn chế xuất khẩu chip: Mỹ tăng cường hạn chế xuất khẩu các chip bán dẫn cao cấp sang Trung Quốc, gây ảnh hưởng lớn đến ngành công nghệ của nước này.
- Đầu tư vào Đông Nam Á: Các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á như Việt Nam và Malaysia hưởng lợi từ làn sóng chuyển dịch sản xuất của các công ty đa quốc gia.
6. Chứng khoán toàn cầu biến động mạnh
- Phố Wall: S&P 500 và Nasdaq Composite lập kỷ lục vào đầu tháng 12, kết thúc chuỗi ba tuần tăng điểm nhờ kỳ vọng giảm lãi suất.
- Châu Á: Chỉ số Hang Seng (Hồng Kông) suy yếu do tâm lý lo ngại về bất động sản Trung Quốc, trong khi VN-Index (Việt Nam) phục hồi nhờ dòng vốn ngoại.
7. Kinh tế Việt Nam ghi dấu ấn nổi bật
- 5G phủ sóng: Việt Nam đặt mục tiêu phủ sóng 5G tới hơn 99% dân số vào năm 2030, đánh dấu bước tiến lớn trong quá trình chuyển đổi số.
- Bất động sản tái khởi động: Nhiều dự án lớn tại TP.HCM và Hà Nội bắt đầu tái khởi động sau thời gian dài đình trệ.
8. Các thương vụ M&A lớn
- SoftBank và Arm IPO: Đợt IPO thành công của Arm Holdings trên sàn Nasdaq đã trở thành một trong những thương vụ lớn nhất năm.
- EQT mua PropertyGuru: Thương vụ trị giá 1,1 tỷ USD đã củng cố vị thế của EQT trong lĩnh vực bất động sản trực tuyến tại châu Á.
9. Căng thẳng địa chính trị
- Xung đột Nga – Ukraine: Cuộc chiến kéo dài tiếp tục ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng năng lượng toàn cầu.
- Biển Đông: Mỹ và các đồng minh gia tăng các hoạt động quân sự trong khu vực, khiến tình hình căng thẳng leo thang.
Kết luận
Năm 2024 là một năm đầy biến động và chuyển động mạnh mẽ, để lại những dấu ấn sâu sắc trên mọi lĩnh vực kinh tế – tài chính. Dự báo năm 2025 sẽ tiếp tục mang đến những cơ hội và thách thức mới, với sự kỳ vọng vào các chính sách kích thích kinh tế và phát triển công nghệ.